چه نوع لاستیکی برای آفرود مناسب است؟
لاستیک یکی از اصلی‌ترین اجزای یک خودرو محسوب می‌شود که می‌تواند به‌صورت مستقیم بر عملکرد آن تاثیر بگذارد. شاید برای بسیاری از مردم سوال باشد که چه نوع لاستیکی مناسب خودرویشان است. رینگ و لاستیک دو جزو حرکتی خودرو محسوب می‌شوند که در کنار یکدیگر می‌توانند عملکرد و کارکرد یک خودرو را بهبود بخشند یا آن را تضعیف کنند. انتخاب لاستیک مناسب برای خودرو یکی از مسایل مهمی است که هر فرد باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشد. لاستیک استاندارد و مناسب علاوه بر سواری نرم و استاندارد، تاثیر مستقیم بر سیستم ترمز، چسبندگی، مصرف سوخت دارد.
حال در این مطلب می‌خواهیم به بررسی انواع گوناگون لاستیک برای خودروهای مناسب آفرود بپردازیم. قبل از انتخاب باید بدانید که چه نوعی از لاستیک آفرود برای شما مناسب است. برای درک بهتر این مطلب باید به چند سوال در ذهن خود پاسخ دهید. اولین و مهم‌ترین مساله در انتخاب لاستیک مناسب، نوع مسیری است که قصد تردد روی آن را دارید. هر منطقه با شرایط آبوهوایی و جغرافیایی مختلف لاستیک مخصوص به‌خود را می‌طلبد که راندمان عملکرد خودرو را در آن وضعیت افزایش می‌دهد.
مورد بعدی نکاتی است که شما از لاستیک خودروی خود انتظار دارید. مانند کیفیت، دوام، عملکرد چسبندگی، ظاهر زیبا و قیمت مناسب که همگی در انتخاب شما موثر هستند. همچنین باید در نظر داشته باشید که با لاستیکی که زیر خودروی‌تان است چقدر می‌خواهید در شهر و خارج از شهر و آفرود رانندگی کنید. زیرا هرکدام از این حالت‌ها لاستیک‌های مخصوص به خود را دارند.
درست است که لاستیک آفرود باعث ایجاد چسبندگی بیشتر با سطح مسیر می‌شود و هرچه سایز و ابعاد بزرگ‌تری داشته باشد عملکردش بهتر می‌شود، اما نمی‌توان به‌طور قطع درست بودن این موضوع را تایید کرد. برای دستیابی به این موضوع راهکارهای دیگری نظیر استفاده از دیفرانسیل قفل شده نیز موجود است. اما برای هردوی آن‌ها باید تجربه و مهارت کافی را داشته باشید تا دچار دردسر نشوید.
لاستیک‌های بزرگ مخصوص آفرود علاوه بر زیبایی که به خودرو می‌بخشد، به منظور افزایش ارتفاع خودرو عملکرد حرکتی و هندلیک خودرو را نیز به‌کار می‌روند. زیرا هرچه ارتفاع کف ماشین از زمین بیشتر باشد عبور از ناهمواری‌ها، صخره‌ها، پستی بلندی‌ها مسیرهای صحرایی و جنگلی آسان‌تر می‌شود. با درنظر گرفتن چسبندگی بالای لاستیک‌های آفرود در مسیرهای گلی، لاستیک آفرود مخصوص گل با ساختار بایاس عملکرد بهتری نسبت به لاستیک‌های چهار فصل رادیال یا شعاعی دارند.
خرید لاستیک مناسب به منظور پایان بخشیدن به ماجرا نیست، بلکه مستلزم مراقبت و نگهداری مناسب است. همچنین فراهم کردن یک لاستیک مناسب برای نوع کاربری مورد نظر کفایت نمی‌کند. زیرا با تعویض لاستیک بزرگ‌تر باید قطعات دیگری نظیر رینگ، چرخ‌دنده‌ها و سیستم تعلیق و فنربندی تعویض شوند تا با افت راندمان و عملکرد خودرو رو‌به‌رو نشوید. توصیه می‌شود برای بهبود وضعیت سیستم تعلیق خودرو، از کیت‌های تنظیم سیستم تعلیق استفاده شود، زیرا در این صورت نه‌تنها ارتفاع خودرو افزایش پیدا می‌کند بلکه فضای کافی برای چرخ‌ها به‌وجود می‌آید تا آزادی حرکت برایشان مهیا شود. که در نتیجه آن سواری لذت‌بخشی ایجاد می‌شود.
همانطور که در بالا گفته شد لاستیک‌های بایاس در شرایط گلی عملکرد بهتری در مقابل لاستیک‌های رادیال از خود نشان می‌دهند، به‌همین منظور به بررسی تفاوت‌های میان این دو لاستیک به اختصار می‌پردازیم.
لاستیک‌های بایاس به دلیل طراحی خاصی که دارند گل و لای و آب را به خوبی از خود عبور می‌دهند. آج‌های بلند رویه لاستیک که از جنس نرم‌تری هستند به‌خوبی چسبندگی لازم را در زمین‌های گل‌آلود و لغزنده ایجاد می‌کنند. اما در کنار این مزیت‌ها، معایبی وجود دارد که دانستن آن‌ها خالی از لطف نیست. لاستیک‌های بایاس مناسب فضای شهری نیستند و در صورت رانندگی با آن‌ها در شهر، سروصدای زیادی تولید می‌شود.
همچنین دوام و کارایی آن‌ها کم است. حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر عمر مفید این دسته از لاستیک‌هاست. با وجود بافت نرمی که دارند در شرایط کوبشی، ضربه را به کابین خودرو منتقل می‌کنند. اما بازهم با وجود این معایب یکی از پرطرفدارها در این زمینه هستند. اما لاستیک‌های رادیال نیز می‌توانند برای آفرود بسیار مناسب باشند. اخیرا تکنولوژی به‌کار رفته در ساخت لاستیک‌های رادیال سبب شده است سیستم فرمان‌پذیری و چسبندگی خوبی در شرایط آفرودی ایجاد شود.
باز هم باید به این موضوع اشاره کنیم که نوع کارکرد و میزان آن برای انتخاب لاستیک بسیار اهمیت دارد. کسانی که از خودروی آفرود خود فقط برای خارج از جاده استفاده می‌کنند و زمان کمتری را در جاده و شهر هستند، بهتر است از لاستیک‌های بایاس استفاده کنند. اما کسانی که به صورت تفریحی و آخر هفته‌ها را به آفرود می‌روند و بیشتر زمان خود را روی آسفالت، رانندگی می‌کنند، بهتر است از لاستیک‌های رادیال مناسب آفرود استفاده کنند. که هم در شهر به راحتی برانند و هم در خارج از جاده.
انواع دیگر لاستیک
همانطور که گفته شد لاستیک‌ها داری انواع و اقسام گوناگونی هستند. بایاس و رادیال که در بالا به صورت مختصر به آن‌ها اشاره شد یکی از همین انواع گوناگون هستند. لاستیک‌های چهار فصل و لاستیک‌های چندمنظوره جزو لاستیک‌های شناخته‌شده و جاافتاده در میان مردم هستند. علت آن هم از اسم‌شان پیداست. لاستیک‌های چهار فصل به هیچ عنوان گزینه‌ای مناسب برای آفرود به‌شمار نمی‌روند.
زیرا نوع و ساختار آن‌ها برای تحمل فشار و ضربه‌های وارده در اثر عبور از سنگ و صخره طراحی و ساخته نشده است. لاستیک‌های چهار فصل به دلیل دوام و کارایی بالایی که دارند برای خودروهای سواری و همچنین خودروهایی که در هر شرایطی تردد می‌کنند، بسیار مناسب و اقتصادی هستند. این مدل از لاستیک‌ها در هر شرایط آبوهوایی برروی آسفالت چسبندگی لازم را دارا هستند.
اما اگر تنوع در نوع ظاهر و کارایی لاستیک را مدنظر دارید، باید به سراغ لاستیک‌های چندمنظوره بروید. این نوع معمولا مثل آچار فرانسه هستند. همه نوع کاربری از آن‌ها برمی‌آید. برخی از آن‌ها بیشتر برای مصارف شهری و برخی دیگر فقط برای مصارف خارج از جاده‌ای طراحی شده‌اند.
اصولا این مدل را بر اساس استانداردهای خارج از جاده‌ای طراحی می‌کنند سپس فاکتورهای موردنیاز شهری را به آن اعمال می‌کنند تا در هر دو حالت کاربرد داشته باشد. اما باید این حقیقت را دانست که نمی‌توان روی یک لاستیک چندمنظوره برای آفرود به‌صورت حرفه‌ای حساب ویژه‌ای باز کرد. برای این‌کار باید از لاستیک‌های جان‌سخت و مقاوم که فقط برای این منظور طراحی و ساخته شده‌اند استفاده کرد.
لاستیک مخصوص شرایط سخت برای عبور از اراضی شنی، پوشیده شده از برف عمیق، صخره‌های سرسخت و همچنین زمین‌های گلی بسیار مناسب‌اند. همانطور که از اسمش پیداست برای سخت‌ترین شرایط خارج جاده‌ای ساخته شده‌اند. نوع بافت و شکل آج‌ها در این نوع لاستیک بسیار متفاوت است. به اصطلاح به لاستیک‌های گل درشت با آج‌های بلند معروف هستند که این آج‌ها تا دیواره لاستیک ادامه پیدا کرده‌اند.
باتوجه به نوع مصرف، این لاستیک‌ها دیواره و آج محکم و قوی دارند. همچنین شیارهای عمیقی که روی سطح آن وجود دارد، موجب ایجاد چسبندگی لازم با سطح مسیر می‌شود. همچنین گل و آب را به خوبی از خود عبور می‌دهند تا مانع جمع شدن و چسبندگی آن‌ها شود که در این صورت باعث از دست رفتن اصطکاک کافی لاستیک با مسیر می‌شود.
این قبیل لاستیک‌ها را نمی‌توان به طور دقیق دسته‌بندی کرد زیرا دارای خصوصیات مشترک زیادی هستند. به‌طور مثال لاستیکی که در شرایط برفی عملکرد خوبی دارد، ممکن است در شرایط گل و لای و جنگلی نیز بسیار کارآمد باشد. لاستیک‌های شرایط سخت نیز به دو صورت رادیال و بایاس تولید و عرضه می‌شوند. اما نوع بایاس بسیار موثر و مفید است.
اگر فشار و باد لاستیک بایاس از نوع سرسخت را کم کنید، چسبندگی و فرمان‌پذیری بسیار مناسبی را ارائه می‌کند. معمولا مواد به‌کاررفته در آن، از نوع ضدپارگی و پنچر شدن است که البته در صورت رانندگی شهری با آن و البته با سرعت بالا، امکان از بین رفتن آن‌ها وجود دارد. در ضمن رانندگی با این نوع لاستیک در شهر بسیار آزاردهنده است، زیرا نوع آج لاستیک و بافت سرسخت‌اش سبب می‌شود سواری خودرو خشک و زننده شود.
حال با وجود انتخاب لاستیک مناسب برای خودرو نمی‌توان توقع سواری ایده‌آل و موردنظر را از خودرو داشت، زیرا لاستیک مناسب در کنار رینگ استاندارد و مناسب است که توانایی‌های خود را در اختیار راننده قرار می‌دهد. رینگ غیراستاندارد و البته نامناسب می‌تواند سبب آسب رساندن به سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو شود که خسارات سنگینی را ممکن است به بار آورد.
همچنین علاوه بر این‌ها ممکن است سبب خوردگی و ساییدگی آج رویه لاستیک شود. از آنجایی که قیمت لاستیک‌های استاندارد و مناسب در بازار کمی بالاست، بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند با هزینه‌ای کمتر اقدام به تامین این وسیله مهم برای خودروی خود کنند که اگر کمی دقیق‌تر و دلسوزانه‌تر به آن بپردازیم متوجه خواهیم شد که با پرداخت مبلغی بیشتر در وهله اول سلامت خود و سپس سلامت خودروی خود را تضمین کرده‌ایم.