میزان فرمان چیست؟

دسته بندی ها: دانستنی در مورد لاستیک

میزان فرمان چیست؟

فرمان وسیله چرخاندن چرخهای اتومبیل به طرفین و پیچیدن خودرو به چپ و راست است و به عقیده اغلب رانندگان حرفه ای مهمترین قسمت در هدایت اتومبیل میباشد زیرا رانندگی و کنترل اتومبیل بدون داشتن نیروی محرکه و ترمز در شرایط خاص امکانپذیر است اما رانندگی بدون فرمان به هیچ شکل ممکن نیست.

محور چرخ های جلو که محل قرار گیری و کارکرد فرمان اتومبیل است دارای زوایای متعدد نسبت به خطوط و محورهای مختلف جلوبندی میباشد اما منظور از میزان فرمان فاصله داخلی بین قسمت جلو و عقب چرخهای جلو اتومبیل است که در اینجا به بخشی از مهمترین نکات در مورد آن میپردازیم .

اهمیت میزان فرمان

میزان فرمان تاثیر بسیار مهمی در فرمان پذیری و کنترل اتومبیل مخصوصا در سرعت های بالا و جاده ها دارد و تنظیم نبودن فرمان باعث ساییدگی لاستیک های جلو اتومبیل در مدت کوتاه میشود. برای درک بهتر اهمیت میزان فرمان بهتر است بدانید میزان نبودن فرمان میتواند باعث واژگون شدن اتومبیل در سرعت بالا حتی در یک مسیر مستقیم بشود.

در سرعت های پایین نیز میزان نبودن فرمان باعث سفت شدن فرمان در هنگام پیچیدن و مقاومت در برابر برگرداندن فرمان بعد از پیچ های U شکل میشود. تاثیرات میزان نبودن فرمان در سرعتهای پایین در اتومبیلهایی که دارای هیدرولیک فرمان نیستند بسیار محسوس است، اما در خودرو های دارای فرمان هیدرولیک تشخیص میزان نبودن فرمان هنگام رانندگی نیاز به تجربه و حساسیت زیادی دارد.

میزان فرمان چیست؟
میزان فرمان چیست؟

بهترین حالت میزان فرمان

در اتومبیل های امروزی میزان بودن فرمان به معنی یکسان بودن اندازه دهانه جلو و عقب چرخهای جلو است . برای درک بهتر تصور کنید که هر کدام از چرخ های چپ و راست جلوی اتومبیل در دو محور جداگانه و بدون ارتباط بوسیله شاسی و جلوبندی به طرف جلو حرکت میکنند، در صورت میزان بودن فرمان باید روی یک خط موازی حرکت کنند و هیچ گاه به هم نزدیک یا از هم دور نشوند. در گذشته ایده های بسیاری در مورد فاصله دهانه های چرخ در میزان فرمان وجود داشت.

بطور مثال بعضی از کارخانه های اتومبیل سازی پیشنهاد داده بودند که دهانه جلو چرخها نسبت به دهانه عقب بین ۳ تا ۸ میلیمتر ( در اتومبیل های مختلف) بسته تر باشد، زیرا تصور میکردند با بالا رفتن سرعت دهانه چرخ در اثر فشار به همان اندازه باز خواهد شد.

با پیشرفت دستگاه های کنترل و تست اتومبیل و قرار دادن سنسورهای متعدد در پیست های آزمایشی کارخانه های اتومبیل سازی مشخص شد که این تصور در مورد اتومبیل های دیفرانسیل جلو با جلوبندی سالم کاملا اشتباه است.

در مورد اتومبیل های دیفرانسیل عقبی که جلوبندی معیوب ( از نظر طراحی ) دارند نیز نمیتوان مقدار باز شدن دهانه جلو چرخها را بصورت استاندارد پیش فرض تعیین کرد، زیرا این فاصله با توجه به سرعت و شتاب اتومبیل دائما در حال تغییر است.

زمان نیاز به میزان فرمان

در شرایط معمولی بهتر است سالیانه یکبار برای کنترل میزان فرمان به تعمیرگاه مراجعه کنید. در شرایط غیر عادی مانند عبور از جاده های خاکی با دست انداز های زیاد، افتادن چرخ در جوی آب یا چاله عمیق و یا بر خورد لاستیک اتومبیل به جدول های کنار کوچه و خیابان، ممکن است فرمان اتومبیل از تنظیم خارج شده و نیاز به میزان فرمان داشته باشد.

ساده ترین روش تشخیص بهم خوردن میزان فرمان توجه به حالت قرارگیری قربیلک فرمان است . قربیلک فرمان اتومبیل باید در مسیر های صاف بزرگراه ها کاملا صاف و تراز باشد، کوچکترین تغییر در میزان فرمان اتومبیل باعث تغییر در وضعیت قربیلک فرمان میشود. البته کج بودن قربیلک همیشه نشانه میزان نبودن فرمان نیست زیرا ممکن است تعمیرکار جلوبندی هنگام میزان فرمان اتومبیل به وضعیت تراز بودن قربیلک توجه نکرده باشد .

اما تغییر در وضعیت قبلی قربیلک به معنی تغییر در تنظیم فرمان (با فرض میزان بودن باد لاستیکها) است. بطور مثال اگر قربیلک فرمان بعد از تنظیم میزان فرمان اندکی متمایل به چپ یا راست باشد و بعد از عبور از چاله یا دست انداز تراز شود، این تراز شدن به معنی تغییر حالت قبلی قربیلک و از تنظیم خارج شدن میزان فرمان است.

سیبک 390x220 1

یکی دیگر از علائم میزان نبودن فرمان اتومبیل کشیدن فرمان است. کشیدن فرمان انواع گوناگونی دارد و با توجه به نوع اتومبیل و شکل و سمت میزان نبودن فرمان متفاوت است. فرمان اتومبیل ممکن است به چپ یا راست بکشد و یا تمایل به حرکت به سمتی که فرمان متمایل است داشته باشد.

برای مثال ممکن است اگر فرمان را کمی به یک سمت بچرخانید تمایل به رفتن به آن سمت در صورت ثابت نگاه داشتن فرمان داشته باشد که به این حالت در اصطلاح گیج بودن فرمان میگویند. کشیدن فرمان به معنی مقاومت فرمان به حرکت مستقیم میباشد و تمایل انحراف آهسته بعد از رها کردن فرمان به معنی میزان نبودن فرمان نیست.

بطور مثال در ایران به دلیل شیب اندک جاده به سمت راست، انحراف آهسته اتومبیل به سمت راست بعد از رها کردن فرمان به معنی اشکال در میزان فرمان نیست و نمیتوان انتظار داشت اتومبیل بعد از رها کردن فرمان در یک مسیر طولانی در خط صاف حرکت کند.

به دلیل اهمیت کنترل میزان فرمان این کار را به شخص مجرب و دلسوزی بسپارید. توجه داشته باشید که داشتن دستگاه برای میزان فرمان نه تنها ضروری نیست بلکه به دلیل دشواری و نیاز به دقت بالا در نصب نشانگرهای دستگاه روی چرخ امکان بروز خطا هنگام تنظیم با دستگاه وجود دارد.

البته دستگاه های پیشرفته ای که در مراکز معاینه فنی وجود دارند بسیار دقیق و قابل اطمینان هستند که متاسفانه بدلیل قیمت بسیار بالا در تعمیرگاه های شخصی دیده نمیشوند . بطور خلاصه میزان فرمان یک اندازه گیری ساده است که در صورت مهارت تعمیرکار بوسیله ابزاری ساده و بطور دقیق انجام میشود .