علائم خرابی لاستیک ماشین – تاثیر لاستیک خراب و شیار در جلوبندی

لاستیک خودرو نیز همانند سایر لوازم یدکی به مرور زمان مستهلک می‌شود و کیفیت و کارایی اولیه خود را از دست می‌دهد. یک لاستیک فرسوده می‌تواند یک خودروی سالم را به راحتی زمین گیر کند و حتی منجر به حوادثی شود که خسارات مالی و جانی جبران ناپذیری را به همراه دارد. بنابراین بد نیست که اطلاعات بیشتر و کاملتری از لاستیکها به دست آورده و علائم و نشانه‌های ظاهری لاستیک فرسوده خودرو بیشتر آشنا شویم.

مراقبت از لاستیک خودرو

همانطور که پاها قلب دوم انسان هستند لاستیک‌ها نیز قلب دوم ماشین‌ها محسوب می‌شوند و بهترین خودروها بدون لاستیک هیچ کارای خاصی ندارند. گذشته از این، لاستیک‌ها نقش مهمی در کیفیت رانندگی و ایمنی خودرو دارند. بنابراین مراقبت و دقت در سلامت لاستیک خودرو یکی از مواردی است که رانندگان باید همواره به آن دقت کنند.

لاستیک‌ها به دلیل مواد استفاده شده در آنها تاریخ انقضا دارند. اگرچه اغلب رانندگان به طور تجربی (برای مثال هر 2 سال یک بار) اقدام به تعویض لاستیک خودرو خود می‌کنند اما آیا راهی علمی تر برای تشخیص طول عمر لاستیک‌ها وجود ندارد؟ آیا طول عمر لاستیک تیوبلس با یک لاستیک معمولی تفاوت ندارد؟ برای یافتن پاسخ این سوالات بهتر است تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

طول عمر لاستیک ماشین شما چقدر است؟

هر راننده ماهری می‌داند که اگر عمق آج لاستیک خودرو کمتر از یک سانتی متر باشد، لاستیک فرسوده شده و زمان تعویض آن فرا رسیده است. اگرچه همین نکته تا حد زیادی تکلیف شما را روشن می‌کند اما سوالی که ذهن بیشتر خریداران لاستیک را به خود مشغول می‌کند این است که لاستیک جدیدی که برای خودروی خود خریده اند چقدر عمر می‌کند؟

تشخیص طول عمر دقیق لاستیک خودرو تقریبا غیر ممکن است. عمر هر لاستیکی به نوع رانندگی راننده، شرایط آب و هوایی، وضعیت جاده، میزان فشار روی لاستیک‌ها و از همه مهمتر کیفیت مواد سازنده آن وابسته است.

با وجود آنکه برخی سازندگان لاستیک خودرو با اطمینان از کیفیت محصولات خود گارانتی مسافت (برای مثال 100 یا 50 کیلومتر برای عمر مفید لاستیک) را به مشتریان می‌دهند اما این اعداد نمی توانند همیشه درست باشند. چراکه بهترین لاستیک‌ها اگر در زیر خودرویی قرار گیرند که بد رانده می‌شود ممکن از بیش از 30 هزار کیلومتر عمر نکنند.

بهرحال اگر از لاستیک ماشین به خوبی نگهداری شود و نوع رانندگی نیز آسیبی به لاستیک‌ها وارد نکند احتمالا یک تایر باکیفیت باید حدود 100 هزار کیلومتر عمر کند و این عدد با میانگین کارکرد 25 هزار کیلومتر در سال برای خودرو معادل 3 تا 4 سال خواهد بود.

لاستیک تیوبلس خودرو

ایمنی سرنشینان خودرو به میزان زیادی به سلامت لاستیک و کیفیت آن وابسته است. اگر فرسودگی بیشتر قطعات باعث خاموشی و خرابی خودرو می‌شوند در مقابل فرسودگی بیش‌ازحد تایرها و لاستیک سایی می‌تواند به قیمت از دست رفتن جان شما یا عزیزانتان تمام شود.

امروزه یکی از دلایل اصلی خودروسازان برای استفاده از لاستیک تیوبلس نیز همین مورد است، چراکه با افزایش سرعت خودروهای امروزی پوسیدگی بافت لاستیک می‌تواند حوادث ناگواری را رقم بزند.

ساختمان لاستیک تیوبلس

به لحاظ ساختاری لاستیک تیوبلس تفاوت چندانی با نمونه‌های معمولی ندارد. وجه اختلاف آنها تنها در جدار داخلی است که در مدل‌های تیوبلس به‌وسیله یک لایه بوتیل (Butyl) عایق‌بندی می‌شود تا از نشت هوا به بیرون جلوگیری کند.

این لایه به همراه لبه‌های رینگ چرخ‌ها تشکیل یک مخزن بدون نفوذ مانند تیوپ‌های معمولی را می‌دهد؛ اما این تفاوت جزئی چگونه موجب ایمنی بیشتر خودرو می‌شود؟

عملکرد لاستیک تیوبلس

در لاستیک‌های معمولی ورود یک جسم نوک‌تیز به بدنه موجب پارگی تیوپ و خروج کامل هوا از آن می‌شود. از آنجایی که لبه‌های لاستیک نیز عایق‌بندی نشده‌اند هوا به‌سرعت از حد فاصل رینگ و لاستیک خارج می‌شود؛ اما در لاستیک تیوبلس پس از ورود میخ به لاستیک ماشین به‌سرعت اطراف آن آب‌ بندی می‌شود و بدنه میخ نیز به‌عنوان درپوشی محکم جلوی خرج هوا به بیرون را می‌گیرد. با توجه به اینکه این لاستیک‌ها فاقد تیوپ هستند پس نگرانی برای ترکیدن آن نیز وجود نخواهد داشت.

البته لاستیک‌های تیوبلس به‌طور روزانه مقداری از باد خود را از دست می‌دهند. این رقم به‌طور متوسط در حدود 0.25 اتمسفر است. اگر باد لاستیک خودروی شما بیش از این مقدار کاهش می‌یابد ابتدا درپوش باد را سفت کنید و در صورت ادامه این روند به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.

افزایش عمر لاستیک تیوبلس

1- تنظیم باد چرخ‌ها علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف سوخت و سهولت بیشتر در رانندگی موجب افزایش ایمنی خودرو می‌شود. با توجه به این‌که گیج‌های باد آپاراتی‌ها کالیبره نیستند و خطای محسوسی دارند بهتر است یک گیج استاندارد برای تنظیم باد چرخ‌های خودروی خود تهیه کنید.

2- هنگام سفر فشار باد لاستیک تیوبلس را 2 تا 3 psi بیشتر از حالت عادی کنید.

3- برای خودروهای سواری هر 3000 کیلومتر و در خودروهای باری هر 5000 کیلومتر باید لاستیک‌های تیوبلس زیر وسیله نقلیه جابجا شوند.

4- هنگامی‌که عمق آج لاستیک‌ها به 6 میلی‌متر رسید عمر مفید آنها به پایان رسیده است و به فکر تعویض لاستیک‌ها باشید.

تفاوت لاستیک تیوبلس و معمولی

ساختار لاستیک تیوبلس با لاستیک معمولی تفاوت زیادی ندارد و عمده تفاوت آن در عایق بندی جداره داخلی آن است. در لاستیک‌های تیوبلس بخش داخلی با لایه‌ای از بوتیل عایق بندی می‌شود که مانع از عبور هوای داخل تایر به بیرون می‌شود. در نتیجه لاستیک تیوبلس دیگر نیازی به تیوب و فلپ دور چرخ ندارد.

دیگر تفاوت لاستیک تیوبلس با لاستیک معمولی واکنش آنها در هنگام وارد شدن میخ به بدنه تایر است. در یک لاستیک معمولی وارد شدن میخ به بدنه موجب خارج شدن هوای داخل تیوب خواهد شد. این در حالی است که بلافاصله پس از ورود میخ به تایر تیوبلس اطراف آن آب بندی می‌شود و بدنه خود میخ نیز به عنوان مانعی برای خروج هوا عمل می‌کند. بنابراین واضح است طول عمر لاستیک تیوبلس بیش از لاستیک معمولی خواهد بود.

افزون بر این، عمر تاج و دیواره جانبی تایرهای تیوبلس بیش از مدل‌های معمولی است و به دلیل عدم انفجار در هنگام پنچری از ایمنی بیشتری هم در هنگام رانندگی برخوردارند.

چگونه طول عمر لاستیک خودرو را زیاد کنیم؟

علاوه بر رانندگی عوامل دیگری هم هستند که در طول عمر لاستیک خودرو تاثیر قابل توجهی دارند. این عوامل عبارتند از:

• تنظیم بودن فشار باد تایرها: تغییر دما در طول سال موجب تغییر فشار باد لاستیک ماشین‌ها می‌شود. بر اساس اندازه گیری‌های آزمایشگاهی هر 5 درجه کاهش دما موجب 1psi کاهش فشار هوا خواهد شد. بنابراین، لاستیک هر خودرو در هر ماه 1 تا 2 واحد از هوای خود را از دست می‌دهد و این افت فشار در ماه‌های گرم سال بیشتر خواهد بود. به یاد داشته باشید که اندازه گیری فشار هوا باید در حالت سرد (پس از 3 ساعت توقف خودرو یا دمای 35 درجه برای لاستیک‌ها) انجام گیرد، در غیر این صورت فشار باد لاستیک خودرو به صورت دقیق اندازه گیری نمی شود.
• بالانس تایرها: لرزش فرمان در هنگام رانندگی نشانه بالانس نبودن تایرهای جلو و احساس لرزش در صندلی‌های عقب نیز نشانه بالانس نبودن تایرهای عقب است. بالانس نبودن به معنای توزیع ناهمگن وزن تایر و متعلقات چرخ است و در بلند مدت موجب خرابی لاستیک و ساییدگی لاستیک از طرفین، خرابی جلوبندی و اشکالاتی در سیستم تعلیق خودرو می‌شود.
• تنظیم بودن چرخ‌ها: اگر چرخ‌ها نسبت به محور خودرو به طور کامل عمود و همگی در یک راستا نباشند به خوبی گردش نمی کنند. این موضوع موجب می‌شود تا بخشی از انرژی خودرو هدر رفته و مصرف سوخت بالاتر رود. همچنین به دلیل وارد شدن فشار بیشتر به لاستیک‌ها عمر آنها کمتر می‌شود.
• جابجایی لاستیک‌ها: لاستیک‌های خودرو باید هر 8 تا 10 هزار کیلومتر با یکدیگر تعویض شوند. معمولا لاستیک‌های جلویی سریعتر از لاستیک‌های عقب سابیده می‌شوند زیرا وظیفه چرخش خودرو را بر عهده دارند. از این رو، باید پس از مدتی جای آنها را تغییر داد تا تمام لاستیک‌ها به یک اندازه عمر کنند.
• تمیز کردن آج لاستیک‌ها: آج‌های لاستیک خودرو باید عاری از هر گونه جسم برنده مانند میخ، تراشه‌های فلزی، شیشه و حتی شن باشد. با وجود آنکه لاستیک‌های تیوبلس در برابر میخ و اشیای نوک تیز مقاوم هستند اما به هرحال وارد شدن اشیای نوک تیز نامتعارف می‌تواند موجب نشتی هوای تایر به بیرون شود.
• خرید لاستیک با کیفیت: خرید لوازم یدکی و لاستیک با کیفیت اگرچه در نگاه اول کمی هزینه بیشتری به شما تحمیل می‌کند اما در دراز مدت نسبت به محصولات تقلبی بیشتر به فکر جیب شما خواهند بود. در واقع عملکرد اجزای مختلف خودرو کاملا به هم وابسته است و خرید یک قطعه یدکی بی کیفیت عملا موجب اختلال در عملکرد صحیح سایر بخش‌ها و در نتیجه خرابی آنها می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم که کیفیت لاستیک و لوازم یدکی مورد نیاز خود را فدای هزینه نکنید.(منبع: ویکی پدیای انگلیسی)

انواع شیارهای لاستیک ماشین

شیارهای لاستیک را به منظور اهداف خاصی، متفاوت طراحی می‌کنند. هشتاد درصد از خریداران  از این موضوع بی اطلاع اند و این سبب می‌شود که هنگام خرید  انتخاب درستی نداشته باشند.

قبل از خرید لاستیک باید ویژگی‌هایی که برای شما الویت دارد را مد نظر قرار دهید. دو عاملی که برای اکثر رانندگان اهمیت دارد داشتن عملکرد بالا در جاده‌های خیس یا عدم ایجاد صدای زیاد توسط لاستیک می‌باشد. متاسفانه این دو ویژگی نمی تواند به بهترین شکل همزمان در یک لاستیک وجود داشته باشند، یعنی یک لاستیک بی سر و صدا به ندرت در جاده‌های خیس عملکرد بالایی دارد و بر عکس .

اطلاع از اینکه هر طرحی چه ویژگی را به لاستیک می‌دهد می‌تواند به شما برای خرید یک لاستیک مناسب کمک کند. طرح‌های شیارهای لاستیک به سه دسته طبقه بندی می‌شوند : جهت دار ، متقارن ، نامتقارن.

طرح شیار جهت دار

در جاده‌های خیس شیارهای جهت دار، آب را به سمت خارج از جهت حرکت ماشین پراکنده می‌کنند در نتیجه رانندگی را راحت تر می‌کنند. هر چه شیار‌های لاستیک پهن تر باشند آب را بیشتر به سمت خارج  پراکنده می‌کنند و از طرف دیگر سر و صدای بیشتری تولید می‌کنند. علت این است که این پهنای بیشتر منجر به آزادسازشدن پیوسته ی هوایی می‌شود که محصور و  فشرده شده است .

لاستیک‌های دارای شیار‌های جهت دار برای افرادی که الویت آنها رانندگی راحت تر در جاده‌های خیس است تولید می‌شود. در مقابل این افراد نسبت به صدای ناشی از  لاستیک حساسیت کمتری دارند.

طرح شیار متقارن 

لاستیک‌های  با شیارهای متقارن معمولا موجی شکل اند. این لاستیک‌ها به دلیل داشتن شیارهای جانبی کوچک صدای کمتری تولید می‌کنند.

ویژگی اصلی که در این لاستیک‌ها مد نظر قرار می‌گیرد بی سر و صدا بودن آنها ست.

طرح شیار نامتقارن

لاستیک‌های با طرح نامتقارن  هر دو ویژگی را به طور نسبی دارا می‌باشند. این لاستیک‌ها در سالهای اخیر از محبوبیت بیشتری برخوردار شده اند و به راحتی در دسترس می‌باشند.

قبل از خرید لاستیک به طرح شیارهای  آن توجه کنید و لاستیکی متناسب با الویت خود را انتخاب کنید.

دلایل لاستیک سایی در خودرو 

لاستیکهای خودروها هرچقدر باکیفیت باشند پس از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهند. سایش لاستیک‌ها می‌تواند نشانه خوبی برای زمان تعویض آنها باشد؛ اما سائیدگی غیرعادی لاستیکها زنگ خطری است که ایراد سایر بخش‌های خودرو نظیر فرمان، جلوبندی و فنربندی را نیز به شما هشدار می‌دهد؛ اما رانندگان معمولاً خیلی دیر متوجه لاستیک سابی خودروی خود می‌شوند. آیا راهی برای تشخیص زودهنگام آن وجود ندارد؟

در خصوص ساییدگی لاستیک خودرو باید به این نکته اشاره کرد که لاستیک سایی بیشتر در خودروهای مدل پائین دیده می‌شود و دلیل ساییدگی این است که با گذشت زمان زاویه‌های تنظیم خودروها به هم می‌خورد. لذا ضروری است که وضعیت لاستیک‌ها به طور منظم مورد بررسی قرار گیرد و در صورت لزوم تنظیم شود.

در مبحث خودرو ،بحثی است بنام هندلینگ ( که به معنی همان خوش دستی ماشین است ) که البته بخش عمده‌ای از آن مربوط به مسائل فنی و طراحی خودرو می‌شود و بخشی از آن هم ناشی از میزان بودن تنظیم‌های خودرو است. یکی از مواردی که باعث هندلینگ یا همان خوش دستی ماشین می‌شود تنظیم بودن خودرو و لاستیک‌ها می‌باشد.

در یک خودرو با هندلینگ مناسب، فرمان به هنگام رانندگی نباید به چپ یا راست منحرف شود. حتی هنگامی‌که فرمان را رها می‌کنید هم باید خودرو مستقیم حرکت کند.

همچنین لرزش فرمان نیز نشانه خوبی به نظر نمی‌رسد. تمام این موارد می‌تواند ناشی از عدم تنظیم باد یا بالانس چرخ‌ها و سائیدگی آنها باشد. اگرچه تشخیص دقیق علت اصلی کار یک تعمیرکار ماهر است اما شما نیز می‌توانید با کمی دقت و بدون داشتن مهارت‌های پیچیده یک دید کلی از دلایل لاستیک سابی خودرو داشته باشید.

فرمان ماشین در حین حرکت نباید به چپ یا راست منحرف شود، حتی اگر آن را رها کنید. گاهی دیده می‌شود فرمان ماشین لرزش دارد که در برخی مواقع تنظیم فرمان آنقدر به هم خورده است که اصطلاحا می‌گویند فرمان گیج می‌زند چون عملکرد درستی ندارد.

موارد ذکر شده می‌تواند علل گوناگونی داشته باشد از جمله خرابی و سائیدگی پلوس‌ها، ایراد در بالانس چرخها و یا حتی تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها… بنابراین ساییدگی غیر عادی لاستیک‌ها نشانه‌ای مناسب برای زمان تعویض لاستیک است . البته باید به دنبال علت ساییدگی باشیم و بخش‌های مختلف خودرو از جمله: فرمان، جلوبندی و فنر بندی را بررسی نماییم.

فرمان خودرو و تاثیر آن بر لاستیک سایی

در صورتی که در حین رانندگی شاهد کشیده شدن خودرو به یک سمت باشید ( بخصوص زمانی که فرمان را رها می‌کنید ) بهتر است در اولین فرصت میزان باد بودن لاستیک‌های خودرویتان را چک کنید. اما اگر باد لاستیک‌ها را چک کردید و تنظیم بودند آنگاه ممکن است اشکال در جای دیگری باشد، ممکن است میل فرمان نامیزان باشد یا زاویه کمبر و کستر درست نباشند یا فرمان دقیقا در مرکز تنظیم نشده باشد. در صورتیکه فرمان ماشین شما بیش از اندازه نامیزان باشد یا به سختی بپیچید، باید مارپیچ فرمان و قطعات داخلی جعبه فرمان را حتما بررسی کنید.

لاستیک سایی در اثر تنظیم نبودن فنربندی

تنظیم نبودن سیستم فنربندی خودرو موجب بر هم خوردن هم‌راستایی چرخ‌ها می‌شود. این اختلال یکی از دلایل عمده لاستیک سایی خودروهاست.

فنربندی ماشین از اجزای زیادی تشکیل شده است پس لازم است که همراستایی چرخها و یاتاقان‌های آنها، بوش، میله تعادل، بازوهای کنترل فنر و خود فنرها را بررسی کنید.

اگر بخش‌هایی از فنرها دچار ساییدگی شده باشد باید تعویض شوند که در غیر این صورت شاهد فرسودگی و صدمه دیدن زودتر از موعد سایر بخش‌های سیستم فنربندی خودرو خواهیم بود.

همراستایی چرخ‌ها

بر هم خوردن هم‌راستایی چرخ‌ها علاوه بر سائیدگی غیر یکنواخت آنها می‌تواند موجب سرخوردن خودرو و افزایش مصرف سوخت شود. افزون بر این در خودرویی با چرخ‌های غیر هم‌راستا فشار زیادی بر فرمان خودرو وارد می‌شود و هدایت آن را سخت‌تر می‌کند.

هم راستا بودن چرخ‌ها برای هدایت کردن مناسب و درست خودرو و جلوگیری از ساییدگی لاستیک ماشین امری ضروری است. این کار باعث می‌شود که از ساییدگی و اصطکاک و سر خوردن چرخ‌ها جلوگیری شود.

ضمن اینکه میزان مصرف سوخت هم کاهش می‌یابد و از وارد آمدن فشار بر روی فرمان و سیستم فنربندی کاسته می‌شود و هدایت خودرو را  راحت تر می‌کند. برای همراستایی و تنظیم چرخ‌های خودرو سه نوع تنظیم وجود دارد:

زوایای کمبر، کستر و تفارب و تنافر زاویه چرخها (toe out و toe in)

زوایای کمبر و کستر نامیزان

اصطلاحات کمبر (Camber) و کستر (Caster) به معنی مقدار بیرون بودن و داخل بودن قسمت جلوی چرخ می‌باشد. در واقع هدف از این تنظیم توزیع بار خودرو بطور متوازن بر روی سطح جاده است.

این موضوع موجب می‌شود از ساییدگی لاستیک ماشین جلوگیری شود. زاویه کستر میزان داخل یا بیرون بودن زاویه چرخ‌هاست. تنظیم بودن زوایه کستر سبب می‌شود که چرخاندن فرمان خودرو راحت تر باشد.

کمبر (Camber) به معنای بیرون یا داخل بودن سر بالای چرخ‌هاست. درواقع کمبر زاویه امتداد خط عمود بر سطح جاده و امتداد تایر است. در چرخ‌هایی با زاویه کمبر مناسب بار خودرو به‌طور متوازن بر سطح جاده تقسیم می‌شود و فرمان خودرو به سهولت حرکت می‌کند.

 

کستر (Caster) نیز زاویه‌ای است که امتداد محور فرمان با محور عمودی تایر می‌سازد. در خودروهایی با زاویه کستر نامیزان فرمان پس از پیچ خوردن راحت برنمی‌گردد. تنظیم بودن زاویه کستر در نرمی فرمان خودرو و سایش یکنواخت تایرها نیز تاثیرگذار است.

حرکت ماشین بر روی جاده از ثبات بهتری برخودار باشد و برگشت فرمان در هنگام پیچیدن بهتر صورت گیرد. زوایای ”toe in” و ” toe out”  هم از این جهت مهم هستند که در صورت تنظیم نبودن این زوایا لاستیک‌ها  ساییده خواهند شد.

toe نیز زاویه میان چرخ‌های هم‌محور با یکدیگر را نشان می‌دهد. اگر چرخ‌ها همانند پای خود در نظر بگیرید (toe in) یعنی نوک پاها به سمت داخل و (toe out) یعنی نوک پاها به سمت بیرون. زاویه داشتن چرخ‌ها نسبت به یکدیگر نیز موجب سایش غیر یکنواخت چرخ‌ها و فشار بیش‌ازحد به محور و سیستم فرمان می‌شود.

• toe in : اگر آنها را با پاهای خودتان مقایسه کنید، اگر قسمت جلوی چرخ‌ها بطرف داخل متمایل باشد همانند حالتی است که نوک پاهای شما به طرف داخل متمایل است.
• toe out: اگر قسمت جلوی چرخ‌ها بطرف خارج متمایل باشد همانند حالتی است که نوک پاهای شما به طرف خارج متمایل است.(منبع : mashin3)

نشانه‌های زمان تعویض لاستیک فرسوده خودرو

عمق آج لاستیک‌ها

آج لاستیک تاثیر قابل توجهی بر کنترل پذیری خودرو دارد. یک لاستیک بدون آج به راحتی بر روی یک جاده لغزنده سر می‌خورد و موجب از دست رفتن کنترل و حتی واژگونی خودرو می‌شود. از این رو، آج لاستیک خودرو هرگز نباید از 6.1 میلیمتر کمتر باشد. افزون بر این، در مناطقی که آب و هوا اکثرا بارانی و برفی است این میزان بهتر است نزدیک به دو برابر باشد.

اندازه گیری آج هم با استفاده از دستگاه‌های مخصوص و هم به استفاده از ابزارهایی مانند خط کش، سکه یا چوب کبریت امکان پذیر است. به این نکته توجه داشته باشید که آج لاستیک باید در تمام قسمت‌ها به یک اندازه سابیده شده باشد.

شاخص نواری لاستیک فرسوده

برخی لاستیک‌ها دارای نواری هستند که در ابتدا به سختی دیده می‌شود اما به مرور زمان هنگامی که لاستیک فرسوده شد این نوار بیشتر خود را نشان می‌دهد. برای دیدن این نوارها باید لاستیک خودرو را خیس و تمیز کنید. اگر بیش از یک یا دو نوار بر روی سطح لاستیک مشاهده کردید، زمان تعویض آن فرا رسیده است.

لرزش شدید خودرو

لرزش خودرو می‌تواند عوامل متعددی داشته باشد. از بالانس نبودن چرخ‌ها تا ضعف در کمک فمر و یا آسفالت بد جاده‌ها همگی از جمله دلایلی هستند که می‌توانند خودروی شما را به لرزش درآورند.

اما لرزش خودرو می‌تواند نشانه لاستیک فرسوده نیز باشد. در واقع اگر در داخل لاستیک خودرو مشکلاتی مانند فرو رفتگی یا برآمدگی وجود داشته باشد می‌تواند منجر به لرزش خودرو شود. در نتیجه، اگر پس از چک کردن کمک فنرها، جلوبندی و بالانس چرخ‌ها باز هم در حین رانندگی لرزش احساس کردید احتمالا مشکل را باید در چرخ‌های خودرو جستجو کنید.

ایجاد ترک بر روی لاستیک خودرو

یکی از نشانه‌های زمان تعویض لاستیک خودرو، مشاهده شکاف‌هایی در قسمت‌های جانبی آن است. این شیارها که با چشم هم قابل مشاهده هستند به شما می‌گویند که به زودی لاستیک خودروی شما پنچر خواهد شد. حتی امکان ترکیدن لاستیک‌های ترک خورده نیز وجود دارد.

برآمدگی در سطح لاستیک خودرو

بالا آمدن تایر در برخی قسمت‌ها نیز از نشانه‌های فرسودگی لاستیک خودرو است. این برآمدگی که کاملا غیر عادی و محسوس است موجب ضعف سطح لاستیک در آن نواحی می‌شود. ضعیف شدن سطح لاستیک نیز می‌تواند منجر به ترکیدن ناگهانی آن شود.

توصیه‌هایی برای نگهداری از لاستیک خودرو

اگر به مراقبت از لاستیک خودرو خود اهمیت می‌دهید بهتر است توصیه‌های زیر را جدی بگیرید. یکی از راه‌های جلوگیری از فرسودگی سریع لاستیک خودرو تنظیم باد به موقع آنهاست.

در واقع بیشتر رانندگان به اندازه‌ای که در طول ماه به نظافت خودروی خود اهمیت می‌دهند، به باد لاستیک‌ها آن توجهی ندارند. این در حالی است که بازدید ماهانه باد تایرها تاثیر قابل توجهی در افزایش طول عمر آنها دارد. افزون بر این، تنظیم باد لاستیک خودرو در کاهش مصرف سوخت نیز اثرگذار است. چراکه کاهش باد تایرها موجب افزایش اصطکاک خودرو با سطح جاده و افزایش مصرف سوخت خواهد شد.

توجه داشته باشید که در خودروهای دوگانه سوز یا خودروهایی که در صندوق عقب آنها بار اضافه وجود دارد فشار بار لاستیک‌های عقب باید 2 تا 3 واحد نسبت به حالت استاندارد چرخ‌های جلو بیشتر باشد.

افزون بر این، هنگام تردد در جاده‌های بین شهری بهتر است 1 تا 2 واحد فشار باد تایرها را افزایش دهید. در جدول زیر فشار باد استاندارد لاستیک‌های عقب و جلوی برخی خودروها به تفکیک آورده شده است.

جابجایی لاستیک‌های عقب و جلو نیز از دیگر راه‌های افزایش عمر آنها و جلوگیری از فرسودگی لاستیک‌هاست. به طور کلی توصیه می‌شود هر 12 تا 15 هزار کیلومتر لاستیک‌های عقب و جلو جابجا شوند تا به یک اندازه سایش پیدا کنند.

مزایای باد نیتروژن در لاستیک‌‌ها

احتمالاً تا به حال از مزایای باد نیتروژن در لاستیک‌ها صحبت‌هایی به گوشتان خورده است. ادعاهایی نظیر کاهش هزینه، کاهش مصرف سوخت، پوسیدگی کمتر رینگ و حفظ بهتر باد لاستیک که در این نوشتار تلاش می‌کنیم تا صحت هر یک از آنها بررسی کنیم.

حفظ باد لاستیک با نیتروژن

کاهش فشار باد لاستیک با گذشت زمان و تغییرات دمایی امری طبیعی به نظر می‌رسد. بر اساس یک قانون کلی هر 10 درجه افزایش یا کاهش دما موجب از دست رفتن 1 psi از فشار باد لاستیک‌ها می‌شود. با این حال باد نیتروژن به دلیل مولکول‌های بزرگتری که دارد کمتر از دیوارهای کناری لاستیک خارج می‌شود.

طبق گزارش موسسه Consumer Reports (گزارشات مصرف‌کننده) در سال 2006، لاستیک‌هایی با باد نیتروژن افت فشار کمتری نسبت به لاستیک‌های پر شده از باد معمولی تجربه می‌کنند اما این اختلاف فشار رقمی ناچیز در حدود 1.3 psi خواهد بود. بر اساس این تحقیق لاستیک‌هایی پر شده از باد نیتروژن طی یک دوره ثابت 2.2 psi از فشار باد خود را از دست دادند درحالی‌که این رقم برای لاستیک‌هایی با باد معمولی به 3.5 psi افزایش یافت.

کاهش مصرف سوحت عمده مزیت باد نیتروژن

طبق گزارش‌های آژانس حفاظت از محیط‌زیست ایالت متحده کاهش فشار باد چهار چرخ خودرو به میزان 1 psi موجب افزایش مصرف سوخت 0.3 درصدی در خودروها می‌شود.

در نتیجه به نظر می‌رسد استفاده از باد نیتروژن معقول باشد؛ اما با توجه به اختلاف اندک میان فشار از دست رفته لاستیک‌های نیتروژنی با نمونه‌های معمولی، می‌توان با چک کردن ماهیانه فشار باد لاستیک‌‌ها از پر کردن آنها با باد نیتروژن بی‌نیاز شد.

البته بررسی ماهیانه فشار باد لاستیکها تنها در حرف ساده است و مردم اغلب آنقدر در این کار تنبل هستند که حتی با وجود مجهز بودن خودروهای امروزی به سیستم کنترل فشار باد لاستیک باز هم اقدام به تنظیم باد لاستیکها نمی‌کنند.

کاهش پوسیدگی رینگ‌ها

باد نیتروژن بر خلاف باد معمولی خشک است و رطوبت را جذب خود نمی‌کند. با این وصف موجب پوسیدگی رینگ‌های خودرو نمی‌شود؛ اما این مشکل سال‌هاست که حل شده است. رینگ‌های آلیاژی با پوششی مخصوص از اکسید شدن آلومینیوم جلوگیری می‌کنند. رینگ‌های فولادی نیز تا هنگامی که رنگ‌ها بر اثر ضربه آسیب نبیند اکسید نمی‌شوند.

آیا باد نیتروژن موجب کاهش هزینه می‌شود؟

اگر لاستیک‌های شما از نیتروژن پر شده باشند و قصد تنظیم مجدد باد آنها را داشته باشید به طور قطع نمی‌توانید به هر آپاراتی مراجعه کنید. در مقابل باد معمولی در هر تعمیرگاه و پنچرگیری قابل دسترسی است؛ بنابراین پر کردن لاستیک از باد نیتروژن همیشه نمی‌تواند موجب کاهش هزینه شود!

در مجموع به نظر می‌رسد که نیتروژن از مزیت قابل توجهی نسبت به باد معمولی برخوردار نیست و اگرچه موجب حفظ بهتر رینگ‌ها و کاهش اندک مصرف سوخت می‌شود اما در مقابل گاهی شما را برای پیدا کردن یک آپاراتی مجهز به دستگاه باد نیتروژن به‌زحمت می‌اندازد.

از لاستیک زمستانی چه می‌دانید؟

جدا از کسانی که با سیستم چهارچرخ متحرک و لاستیک زمستانی ماشین آشنایی ندارند، افرادی که حتی در رانندگی خبره هستند و سال‌ها در سرما و گرما رانندگی کرده‌اند نیز معتقدند با داشتن یک خودروی چهارچرخ متحرک می‌توانند در زمستان به‌راحتی مسافرت کنند و از سربالایی و سراشیبی‌ها عبور نمایند. در ادامه قرار است نادرست بودن این تصور را ثابت کنیم؛ تا انتها با ما باشید.

مالکان خودروهای شاسی بلند و تراک‌های دو دیفرانسل تصور می‌کنند مجهز بودن خودرو به سیستم چهارچرخ متحرک برای رانندگی در جاده‌های برفی و کوهستانی کفایت می‌کند.

اگرچه این سیستم در عبور راحت‌تر از جاده‌های برفی مؤثر است اما نمی‌تواند در سطوح لغزنده از سرعت خودروی شما بکاهد. این دقیقاً نکته‌ای است که موجب بروز سوانح ناگواری می‌شود.

تفاوت لاستیک زمستانی با سیستم چهارچرخ متحرک

بر اساس استانداردهای بین‌المللی هنگامی‌که دمای هوا از 7 درجه سانتی‌گراد کمتر شود باید از لاستیک‌های زمستانی استفاده کرد که البته این موضوع در ایران به‌اندازه رانندگی با خودروی بدون چرخ عجیب به نظر می‌رسد!

اما لاستیک زمستانی به‌واسطه آج‌های مخصوص و کانال‌های آب بیشتر در لایه بیرونی خود چسبندگی بیشتری نسبت به لاستیک‌های چهار فصل ایجاد می‌کنند. این چسبندگی موجب ایستادن سریع‌تر خودروها در جاده‌های لغزنده می‌شود.

چسبندگی در مفهوم نباید با کشش لاستیک مترادف شود. کشش به میزان اصطکاک لاستیک‌ ماشین با سطح جاده اطلاق می‌شود و حال‌آنکه چسبندگی به معنای میزان چسبیدن بافت لاستیک به سطح جاده است. با این وصف چسبندگی بیش از کشش در کاهش سرعت خودروها مؤثر خواهد بود.

در نظر داشته باشید که لاستیک‌های زمستانی صرفاً برای روزهای برفی طراحی نشده‌اند. این لاستیک‌ها به دلیل مواد نرم‌تر مورد استفاده در آنها نقطه انجماد پایین‌تر و انعطاف بالاتری دارند.

وجه تمایز لاستیک زمستانی با لاستیک چهار فصل

لاستیک زمستانی و معمولی از دو سو با یکدیگر متفاوت‌اند. نخست در مواد به‌کاررفته در آنها که در نمونه‌های زمستانی از ترکیبات نرم‌تر سیلیکونی و لاستیک طبیعی بیش از لاستیک مصنوعی استفاده می‌شود. این موضوع به‌طور مستقیم در افزایش چسبندگی لاستیک زمستانی مؤثر است و موجب می‌شود تا در دمای کمتر نیز انعطاف خوبی داشته باشد.

تفاوت دیگر در تعداد و نوع شیارهای روی لاستیک ماشین است. در لاستیک زمستانی این شیارها بسیار بیشتر از نمونه‌های چهارفصل است. این شیارها در تماس با سطح جاده حرکت می‌کنند و حاصل این حرکت تولید گرما است.

این گرما در لاستیک زمستانی که برای کار در دمای پایین ساخته می‌شوند مشکلی ایجاد نمی‌کند اما در لاستیک‌های چهارفصل که باید در روزهای گرم تابستان بچرخند می‌تواند گرمای زیادی تولید کند و موجب ترکیدن یا بروز سوانح مختلف مانند آتش‌سوزی شود.