راهنمای تنظیم باد یا فشار باد لاستیک

راهنمای تنظیم باد یا فشار باد لاستیک

تنظیم باد لاستیک خودرو ، یکی از اصلی ترین و مهم ترین نکات در نگهداری و مراقبت از خودرو است.

شاید تنظیم باد لاستیک برای بسیاری از رانندگان و خدمات تعویض و سرویس تایر مهم به نظر برسد اما به همان مقدار هم برای تعدادی از رانندگان در درجه بسیار پایینی از توجه قرار دارد.

طول عمر هر تایر ارتباط مستقیمی با نحوه مراقبت و استفاده از آن خواهد داشت ، در بسیاری از مواقع پیش آمده که رانندگانی از بهترین و با کیفیت ترین لاستیک در تجهیز کردن خودرو یشان استفاده کرده اند اما بعد از مدتی از عملکرد نا مناسب و طول عمر تایر ناراضی بوده اند.

توجه داشته باشید که میزان باد تایر تاثیر مستقیمی در مقاومت سایشی و فرسودگی لاستیک شما خواهد داشت و علاوه بر این در عملکرد بسیاری از موارد کلیدی همچون حرکت در مسیر مستقیم ، ترمز گیری ، چسبندگی در سطح جاده ، سیستم تعلیق ، شتاب و مصرف سوخت بهینه ایفای نقش می کند.

 

اگر فشار باد لاستیک کم باشد ، در طول مسیر باعث افزایش دمای تایر و صدمات جدی به لایه های داخلی تایر خواهد شد که گاهی در سرعت های بالا باعث پوسته شدن قسمتی از آج و ترکیدن لاستیک خواهد شد.

به طور مثال کم بودن میران باد تایر به اندازه PSI 6 (حدود 20 درصد از فشار استاندارد) مقاومت سایشی لاستیک را تا حدود 25 درصد کاهش داده و مصرف سوخت را تا بیش از 5 درصد افزایش می دهد. همین مقدار کم تاثیراتی در فرمان پذیری ، و حفظ تعادل خودرو در پیج ها خواهد داشت.

نکته قابل تامل در این بحث این است که به همان اندازه که میزان کم بودن باد تایر تاثیرات زیادی در عملکرد خودرو و لاستیک دارد به همان اندازه هم زیاد بودن باد ، در تمامی این موارد تاثیر گذار است. در صورتی که فشار باد را PSI 6 بیش از حد استاندارد در نظر بگیریم باز هم مقاومت سایشی لاستیک به طور نامنظمی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

 

در تماس ها و پیغامهای بسیاری از کاربران ، تغییر سایز لاستیک برای نرمی و عدم به اصطلاح کوبیدن تایر در ناهمواری های سطح جاده ، سوال و چالشی مورد بحث بود. بسیار پیش آمده رانندگانی از یک سایز و یک برند مشابه در خودرو استفاده کردند که یکی بسیار راضی و دیگری ناراضی بود. که در اکثر این موقع راننده ناراضی به همه موارد توجه داشت به غیر از استاندارد هایی که در تنظیم باد لاستیک می بایست در نظر بگیرد.

شخصاً موردی را بررسی کردم که راننده ای در خودرو سمند از یکی از بهترین و با کیفیت ترین برند های ساخت کشور کره به جای لاستیک های ایرانی خود استفاده کرده بود که به نرمی لاستیک و سفتی فرمان در طول مسیر معترض بود. که با کمی دقت متوجه شدیم فشار باد تایر در خودروی ایشان به میزان 40 درصد از حالت استاندارد فاصله داشت و همین مورد تاثیر زیادی در شرایط به وجود آمده داشت.

فشار زیاد تایر علاوه بر کاهش مقاومت سایشی ، تنش های جاده ای را به طور مستقیم به سیستم تعلیق منتقل کرده و ممکن است به سیستم تعلیق آسیب جدی وارد کند.

 

عزیزان سرویس کار خودرو هم باید قبل از تنظیم فرمان ، حتماً فشار باد لاستیک را تنظیم نمایید. در زمان میزان فرمان چنانچه میزان فشار باد در تایر ها استاندارد نباشد ، ممکن است ارتفاع و تراز خودرو تنظیم نباشد و در اندازه گیری و تنظیم زوایای چرخ خطا ایجاد شود.

در آزمایشی که برای تاثیر فشار باد لاستیک در چسبندگی لاستیک به جاده های خیس در نظر گرفته شده بود ، خودرو با سه فشار باد لاستیک مختلف مورد بررسی قرار گرفت.

فشار باد لاستیک در بار اول PSI 35 که حالتی استاندارد بود و برای بار دوم PSI 30 و سوم PSI 25 در نظر گرفته شده بود. در این آزمایش خودرو با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت حرکت می کرد که در تصاویر دقیقی که ضبط شده بود به وضوح کاهش چشمگیر سطح تماس تایر نمایان بود.

در لاستیک کم فشار لبه های کناری لاستیک فشار بیشتری را به زمین اعمال می کند که در نتیجه در میان لاستیک تونلی از آب تشکیل شده که راه خروج به طرفین را ندارد و باعث بلند شدن لاستیک ار زمین می شود.

 

زمانبندی تنظیم فشار: بطور متوسط هر ماه psi 1 از فشار باد لاستیک کاسته می شود. بنابراین توصیه شده است که هر ماه فشار لاستیک را تنظیم کنید. همچنین به ازای هر 10 درجه افزایش یا کاهش دما فشار باد لاستیک 1 psi افزایش یا کاهش می‌یابد.

این نکته به ما یاد آوری می کند که هنگام تغییر ناگهانی آب و هوای فصلی و یا تغییر اقلیم در اثر مسافرت های طولانی، زمان تنظیم باد لاستیک زودتر فرا می رسد.

 

برای مشاهده تاثیر حرکت کردن خودرو در افزایش فشار باد لاستیک، یک آزمایش ترتیب داده شده که در آن چند تایر در شرایط مساوی در دستگاه مخصوص این آزمایش به حرکت درآمدند.

به ازای هر 5 دقیقه حرکت، فشار باد معادل psi 1 افزایش پیدا کرد و نهایتا 4 تا 5 psi افزایش یافت. پس اگر لاستیک داغ را باد می زنید، باید 4 تا 5 psi بیشتر باد بزنید.

بطور دقیق تر اگر خودرویی که وارد تعمیرگاه می شود با سرعتی کمتر از 70 کیلومتر بر ساعت مورد استفاده قرار گرفته باشد (مانند داخل شهر)، psi 4 بیشتر از حد توصیه شده باد بزنید. و اگر این سرعت بالای 70 کیلومتر بر ساعت بود (تعمیرگاه های مجاور اتوبان)، باید psi 6 بیشتر از حد توصیه شده باد بزنید. زیرا با عادی شدن دما، فشار به همین اندازه کاهش می یابد.

توجه کنید که فشار توصیه شده از طرف سازنده برای دمای عادی می باشد. پس ممکن است به دلیل حرکت خودرو، فشار باد بیشتر از حد نوشته روی لاستیک بشود. این مسئله مشکلی ایجاد نمی کند و در طراحی لاستیک این مورد لحاظ شده است.

لاستیک خالی (مثلا پس از پنچر گیری) به مقدار زیادی هوای فشرده نیاز دارد. فشار کمپرسور باد تعمیرگاه که هوا در آن ذخیره شده از فشار لاستیک بیشتر است، بنابراین با منتقل شدن هوای فشرده از  کمپرسور به لاستیک، فشار هوا از مثلا 70 psi به 35 psi می‌رسد. این تغییر فشار باعث می شود کل حجم هوای وارد شده به لاستیک، هوای سرد باشد. بنابراین پس از باد کردن اولیه لاستیک بهتر است 1 یا 2 ساعت صبر کنید تا دمای هوای درون لاستیک متعادل شود و سپس دوباره فشار را تنظیم کنید.

چند نکته:
در صورتی که در خودرو از لاستیک هایی غیر استاندارد استفاده شده باشد مرجع دقیقی برای تنظیم باد نخواهید داشت.
مقدار مناسب باد لاستیک را نمی توان با چشم تشخیص داد و باید حتما از فشار سنج استفاده کرد.
امروزه برای تنظیم باد لاستیک‌ها از تجهیزاتی به نام تنظیم باد اتوماتیک استفاده می‌شود که قابلیت تزریق و تخلیه باد را دارد یعنی پس از باد زدن لاستیک‌ها میزان فشار باد لاستیک را اندازه‌گیری حتما به فشار استاندارد ارائه شده توسط کارخانه سازنده خودرو توجه کنید.

میزان فشار باد توصیه شده برچسب داخل درب صندوق عقب، روی ستون در یا روی رکاب نوشته شده است.

 

 

مقادیر ارائه شده در جدول زیر برای خودروهای بنزینی بدون بار بوده که سرنشینان از خودرو خارج شده باشند.

عطف به برچسب فشار باد تایر خودرو (برچسب فوق) میزان باد تایر برای حالت گاز سوز خودرو مشخص می باشد. منظور از رانندگی در اتوبان، رانندگی در مسیرهای طولانی بین شهری با سرعت های بالا می باشد.